Cũng như nhiều loại ung thư khác, ung thư đại trực tràng nguy hiểm và thường không xuất hiện triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu.
Những triệu chứng đặc trưng của bệnh ung thư đại trực tràng là c.hảy m.áu trực tràng, đau bụng, mệt mỏi, sụt cân, tiêu chảy và táo bón. Vì một số nguyên nhân mà ung thư đại trực tràng đang có xu hướng trẻ hóa.
Các chuyên gia nhận thấy ngày càng có nhiều người trẻ t.uổi mắc bệnh này. Một nghiên cứu của Đại học Connecticut (Mỹ) cho thấy nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng ở nhóm người trẻ sinh năm 1990 cao gấp đôi so với những người sinh năm 1950, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Dù ở độ t.uổi nào nếu thấy các triệu chứng như c.hảy m.áu trực tràng, đau bụng, mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân thì cũng cần đến bác sĩ kiểm tra càng sớm càng tốt. Ảnh Pexels
Các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác của hiện tượng này. Tuy nhiên, việc uống nhiều rượu bia, chế độ ăn kém lành mạnh, thiếu hoạt động thể chất, thừa cân, béo phì được xem là những yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ mắc ung thư.
Trong khi đó, lượng mỡ thừa trong cơ thể tăng lên sẽ làm tăng nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng. Lý do là do sự tích tụ mỡ sẽ làm tăng sản xuất insulin và gây viêm trong cơ thể. Cả hai điều này đều có thể khiến con người dễ mắc bệnh ung thư hơn.
Ngoài ra, lối sống ít vận động cũng được xác định là yếu tố quan trọng gây ung thư đại trực tràng. Một nghiên cứu công bố trên chuyên san International Journal of Environmental Research and Public Health cho thấy tỷ lệ béo phì và ít vận động đang gia tăng ở những người trẻ t.uổi. Đây đều là những yếu tố làm tăng rủi ro mắc ung thư nói chung.
Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Nghiên cứu của tổ chức y tế phi lợi nhuận Mayo Clinic (Mỹ) phát hiện những người trẻ t.uổi có t.iền sử gia đình mắc hội chứng Lynch có nhiều khả năng mắc ung thư đại trực tràng hơn so với người bình thường.
Hội chứng Lynch xảy ra khi một người thừa hưởng một gien bất thường. Gien này khiến cơ thể không thể sửa chữa các lỗi xảy ra trong quá trình sao chép ADN để tái tạo tế bào mới. Trong trường hợp cha hoặc mẹ có biến thể gien gây hội chứng Lynch thì đ.ứa t.rẻ sinh ra sẽ có 50% nguy cơ thừa hưởng gien này. Do đó, điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ nếu trong gia đình có người mắc hội chứng Lynch.
Sàng lọc ung thư đại trực tràng được khuyến nghị bắt đầu từ t.uổi 45. Tuy nhiên, dù ở độ t.uổi nào, nếu thấy bất kỳ triệu chứng bất thường nghi ngờ là ung thư thì cần đến bác sĩ khám càng sớm càng tốt, đặc biệt là những người nằm trong nhóm có nguy cơ cao, theo Healthline.
4 dấu hiệu dễ bị bỏ qua của t.iền ung thư đại trực tràng
Tổn thương t.iền ung thư đại trực tràng không đau đớn khiến nhiều người nhầm với bệnh vặt nên không đi khám.
Tế bào ác tính âm thầm xâm lấn, di căn tới các bộ phận khác.
Ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ 3 trên thế giới với khoảng 2 triệu ca mắc mới mỗi năm. Tại Việt Nam, đây là loại ung thư phổ biến thứ 4 ở nam giới sau ung thư gan, phổi và dạ dày. Ở nữ giới, ung thư đại trực tràng đứng sau ung thư vú và phổi.
Số lượng mắc mới năm 2020 là hơn 16.400 ca và số t.ử v.ong do ung thư đại trực tràng là 8.203 trường hợp – đây là con số được các chuyên gia đưa ra tại Hội thảo Kỹ thuật cao trong nội soi cắt tách dưới niêm mạc trong ung thư đường tiêu hóa tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) ngày 2/3.
Theo Phó Giáo sư Nguyễn Công Long – Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa và Gan mật, Bệnh viện Bạch Mai, mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận từ 800 – 1.000 bệnh nhân vào khám và nội soi tiêu hóa trong đó nhiều trường hợp phát hiện ung thư. Nếu ở giai đoạn sớm, bác sĩ sẽ “hớt” luôn tổn thương ung thư, người bệnh không cần phải nội soi thêm hoặc phẫu thuật mở. Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh nhân phát hiện ở giai đoạn sớm còn ít.
Bệnh nhân được bác sĩ nội soi tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: P.Thúy.
Đối với ung thư đại trực tràng, dấu hiệu nhận biết rất mơ hồ. Nhiều biểu hiện t.iền ung thư không đau đớn, dễ bị nhầm là bệnh vặt nên người mắc không đi kiểm tra. Khi bệnh nhân đi nội soi thì phát hiện có tổn thương ung thư thậm chí chuyển sang giai đoạn muộn.
Các tổn thương t.iền ung thư gồm viêm đại trực tràng c.hảy m.áu và bệnh Crohn, polyp đại trực tràng như polyp tuyến, polyp tăng sản và polyp loạn sản phôi. Những polyp có kích thước trên 2cm có nguy cơ ung thư cao.
Bác sĩ cảnh báo những dấu hiệu bệnh nhân cần đặc biệt lưu ý, nên đi khám ngay:
1. Thay đổi thói quen đại tiện, giờ giấc đi vệ sinh, từ vài lần đến cả chục lần trong ngày. Bệnh nhân bị táo bón, phân lỏng hoặc xen kẽ cả hai.
2. Hằng ngày, người bệnh luôn có cảm giác buồn đi vệ sinh, phân chứa nhầy m.áu.
3. Khuôn phân bị dẹt, vẹt góc hoặc có rãnh do khối u ở trực tràng.
4. Bệnh nhân suy nhược, niêm mạc xanh, sụt cân.
Bệnh chia thành các giai đoạn sau:
Giai đoạn 0: Khối u được tìm thấy trong niêm mạc đại trực tràng, chưa di căn hạch xung quanh.
Giai đoạn I: Khối u xâm lấn lớp dưới niêm mạc hoặc lớp cơ của thành đại trực tràng, chưa di căn hạch xung quanh.
Giai đoạn II: Khối u xâm lấn lớp dưới thanh mạc, vùng mô quanh đại tràng, thủng vào phúc mạc tạng hoặc xâm lấn cơ quan kế cận, chưa di căn hạch xung quanh.
Giai đoạn III: Khối u đã di căn hạch xung quanh, chưa di căn xa.
Giai đoạn IV: Khối u di căn xa đến một nơi như phổi, gan, hoặc buồng trứng ở nữ.
Polyp thường không có biểu hiện triệu chứng nhưng có thể được tìm thấy qua nội soi đại tràng vài năm trước khi ung thư xâm lấn phát triển.
